به نقل از «الف»

هشدار تغذیه‌ای برای دختران روزه‌دار

تاریخ انتشار: ۹ خرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۳۴۸۲۴۷۳

یکی از شایع‌ترین عادات نامناسب تغذیه‌ای در بین روزه‌داران، مصرف زولبیا، بامیه و سایر مواد شیرین به مقدار زیاد در وعده افطار و در مهمانی‌های ماه رمضان است.

به گزارش بهداشت نیوز، در ماه مبارک رمضان هستیم و این سؤال در پیش رو که در این ماه چگونه تغذیه کنیم که پس از پایان رمضان و سپری شدن دوران روزه‌داری، بتوانیم سلامت خود را هر چه بیشتر حفظ نماییم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این مسأله بخصوص در مورد دختران نوجوان اهمیت بیشتری دارد.

گاه شاهد هستیم که افراد و بویژه دختران نوجوان پس از پایان ماه رمضان دچار اختلالاتی در سلامت می‌شوند که این امر بعلت تغذیه نامناسب و شیوه غلط زندگی، بخصوص در این ماه است. بهتر است در این مقاله به چند عادت نامناسب تغذیه‌ای افراد و بویژه دختران نوجوان، در این دوران بپردازیم که این عادات موجب بروز عوارض مختلف در آنان می‌شود.

1- کمبود مصرف میوه، سبزی و سالاد

از جمله مشکلات تغذیه‌ای دختران نوجوان در ماه رمضان، کمبود مصرف سبزی‌ها و میوه‌های‌ تازه و سالاد است. معمولاً نوجوانان ترجیح می‌دهند با غذای خود، نوشابه‌های گازدار استفاده کنند که این امر نه تنها برایشان مفید نیست، بلکه زیان‌های زیادی نیز در بردارد.

از اشکالات مهم نخوردن سبزی‌ها و میوه‌های تازه این است که ویتامین و مواد معدنی به میزان کافی به بدن نمی‌رسد و در نتیجه عوارضی از قبیل کاهش مقاومت در برابر بیماری‌ها، یبوست، ریزش مو و اختلالات بی‌شمار دیگری که سلامت دختران نوجوان را به خطر می‌اندازد، بروز می‌کند.

2- نخوردن سحری

چنانچه وعده سحری از برنامه غذایی ماه رمضان حذف شود بعلت گرسنه ماندن شخص در زمانی طولانی، مشکل کاهش قندخون پیش می‌‌آید که پیامد آن، عوارض عصبی از قبیل احساس خستگی و کوفتگی، بی‌حوصلگــــی، عصبانیــت، پرخاشــگری، افسردگی، سردرد و سرگیجه می‌باشد.

علاوه بر آن نخوردن سحری و گرسنه ماندن بمدت طولانی موجب احساس تشنگی، گرسنگی و بی‌طاقتی در برابر روزه و در نتیجه عدم موفقیت در روزه‌داری می‌شود، بنابراین وعده سحری از اهمیت خاصی برخوردار است و هرگز نباید از برنامه غذایی ماه رمضان حذف شود.

3- شروع افطار با آب سرد

در ماه‌های گرم سال و ایام تابستان بعلت روزه‌داری و نخوردن آب در طول روز، معمولاً تشنگی یکی از مشکلات مهمی است که گریبان‌گیر افراد می‌شود.

به‌علت تشنگی بسیاری از افراد، روزه خود را با آب سرد آن هم به مقدار زیاد باز می‌کنند که این امر می‌تواند از نظر سلامتی اشکالاتی برای فرد در بر داشته باشد. مصرف آب زیاد پس از مدت مدیدی گرسنگی، موجب پر شدن معده و رقیق شدن شیره‌های گوارشی شده و مانع تأثیر کامل شیره‌های گوارشی بر روی مواد غذایی می‌گردد.

در نتیجه هضم غذا دچار اختلال می‌شود و سبب بروز عوارضی مانند پری و سنگینی دستگاه گوارش و بروز ناراحتی‌های گوارشی می‌گردد، حال چنانچه آب مصرفی سرد باشد می‌تواند علاوه بر عوارض فوق، موجب دل درد، نفخ و تشدید ناراحتی‌های گوارشی بشود. ضمناً اختلال در هضم و جذب غذا، نهایتاً باعث سوءتغذیه و عوارض ناشی از آن خواهد شد.

4- افطار کردن با غذای سنگین و مفصل

در برخی موارد دیده شده افرادی که در ماه رمضان تغذیه صحیح ندارند و بخصوص آنهایی که وعده سحری را از برنامه غذایی خود حذف می‌نمایند، در ساعات روزه‌داری بسیار گرسنه می‌شوند و به این دلیل به هنگام افطار، با غذای اصلی که معمولاً شامل مواد سرخکرده، چرب و سنگین است تغذیه خود را شروع می‌کنند.

یکی از اشکالات این فرم تغذیه این است که موجب تجمع چربی در بدن و چاقی می‌شود. ضمناً چنانچه پس از مدتی طولانی گرسنگی ناگهان معده را پر از غذا آن هم غذایی چرب و سنگین بنماییم، موجب سنگینی و اختلالات گوارشی شده که حتی ممکن است منجر به تهوع، اسهال و سایر ناراحتی‌های گوارشی شود که در این صورت هضم و جذب مواد مصرفی نیز دچار اختلال خواهد شد و به این ترتیب شخص نمی‌تواند از غذای مصرفی استفاده کامل بنماید.

5- افراط در مصرف مواد شیرین در وعده افطار

یکی از شایع‌ترین عادات نامناسب تغذیه‌ای در بین روزه‌داران، مصرف زولبیا، بامیه و سایر مواد شیرین به مقدار زیاد در وعده افطار و در مهمانی‌های ماه رمضان است. بطور کلی مصرف مواد شیرین از عوامل بسیار مهم بروز چاقی است، همچنین افراط در مصرف انواع شیرینی موجب افزایش چربی‌های نامطلوب خون شده و زمینه بدن را جهت ابتلا به اختلالات قلبی- عروقی فراهم می‌سازد.

از دیگر مضرات مصرف مواد شیرین، پوسیدگی و خرابی دندان‌ها است، بخصوص چنانچه بلافاصله پس از مصرف این مواد، دندان‌ها شسته نشوند. به اضافه اینکه در تهیه زولبیا، بامیه، گوش فیل و مواد مشابه، معمولاً از مقدار زیادی روغن استفاده می‌شود که مصرف روغن زیاد علاوه بر چاقی، موجب ناراحتی‌های قلبی- عروقی خواهد شد.

6- ریزه‌خواری در فاصله بین افطار و شام

بعضی از افراد تصور می‌کنند اگر در طول روز بعلت روزه‌داری غذا میل نمی‌کنند، می‌توانند بعد از افطار تا هنگام خواب، به طور مداوم ریزه‌خواری نمایند. این کار منجر به بروز اختلالات زیادی از جمله چاقی، ناراحتی‌های گوارشی و سوء تغذیه بعلت نخوردن غذای کافی و با کیفیت تغذیه‌ای بالا می‌شود.

افراد ریزه‌خوار معمولاً مواد مصرفی خود را از بین مواد خوراکی حاوی کالری بالا و دارای ارزش تغذیه‌ای پایین انتخاب می‌کنند که این مواد بطور معمول فقط مقدار زیادی انرژی به بدن می‌رسانند و فاقد ارزش تغذیه‌ای بالا جهت تأمین نیازهای تغذیه‌ای شخص هستند.

مصرف چنین مواد غذایی بعلت دارا بودن قند یا چربی بالا، جلوی اشتها را برای مصرف غذای اصلی گرفته و در نتیجه انسان را مبتلا به سوء تغذیه می‌نماید. این امر بخصوص برای دختران نوجوان اهمیت زیادی دارد. ضمناً ریزه‌خواری یکی از عوامل مهم خستگی دستگاه گوارش و اختلالات گوارشی است.

7- دیر شام خوردن و مصرف غذاهای سنگین در وعده شام

در ماه رمضان معمولاً افراد روزه‌دار به مهمانی‌های افطار و شام دعوت می‌شوند و بازار مهمانی‌های فامیلی و دوستانه رواج زیادی دارد. در این مهمانی‌ها، اکثراً شام دیر سرو می‌شود، بطوری که فاصله بین صرف شام و خواب کوتاه می‌باشد.

پیامدهای این نوع تغذیه عبارت است از سنگینی دستگاه گوارش بعلت عدم تحرک پس از شام و مصرف شام سنگین، ایجاد اختلال در خواب شبانه بعلت پری و سنگینی دستگاه گوارش که یکی از عوامل مهم بی‌خوابی و بدخوابی است، بی‌اشتهایی فرد برای صرف سحری، که می‌تواند موجب مصرف نکردن سحری و یا صرف مقدار مختصری غذا در وعده سحری شود و نتیجه آن، اشکالات گرسنگی، تشنگی، ضعف، خستگی، عصبانیت، سردرد، سرگیجه و سایر عوارض عصبی، بعلت افت قندخون است.

8- حذف مواد نشاسته‌ای از برنامه غذایی

یکی از عاداتی که معمولاً بین دختران نوجوان بخصوص در ماه رمضان رواج دارد حذف نان، برنج، سیب‌زمینی، ماکارونی و سایر مواد نشاسته‌ای از برنامه غذایی است. این گروه سنی بعلت ترس از چاقی، یکی از مهم‌ترین مواد مغذی مورد نیاز روزانه خود را از الگوی غذایی حذف می‌کنند. نتیجه آن، نرسیدن انرژی کافی به سلول‌های عصبی و در نتیجه بروز عوارض عصبی است که تحمل آن برای افراد روزه‌دار مشکل می‌باشد.

ضمناً افرادی که مواد نشاسته‌ای را از برنامه غذایی خود حذف می‌کنند بعلت نیاز سلول‌های عصبی به انرژی، تمایل زیادی به مصرف مواد قندی از خود نشان می‌دهند و در مصرف این مواد افراط می‌کنند که این امر موجب بروز چاقی، پوسیدگی دندان‌ها و افزایش چربی‌های نامطلوب خون می‌شود.

چند توصیه تغذیه‌ای

وعده سحری هرگز فراموش نشود.

در وعده سحری نباید در مصرف گوشت، نمک و چای افراط شود، زیرا موجب تشنگی در طول روز خواهد شد.

مصرف مقدار کافی آب (6 تا 8 لیوان) در فاصله افطار تا سحری ضروری است.

مصرف سبزی‌ها و میوه‌های کافی و سالاد با آب لیموترش تازه و روغن زیتون جهت حفظ سلامت، پیشگیری از یبوست، افزایش مقاومت بدن و پیشگیری از خستگی، ضعف و سستی برای دختران نوجوان مفید است.

از افراط در مصرف زولبیا و بامیه و ... پرهیز شود.

به جای شیرینی و مواد حاوی شکر، بهتر است انرژی مورد نیاز دختران نوجوان از مواد نشاسته‌ای به میزان متعادل دریافت گردد.

بهتر است وعده افطار را با آب ولرم، چای، شیر با کمی عسل یا خرما و مقداری نان و پنیر کم نمک و ترجیحاً یک تا دو عدد گردو آغاز کنند.

با رعایت نکات فوق می‌توان مطمئن بود که نوجوانان عزیز ماه رمضان و ایام روزه‌داری را با موفقیت به پایان رسانده و از سلامت کامل برخوردار خواهند بود.

منبع: الف

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۳۴۸۲۴۷۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

وعده صبحانه را با این مواد غذایی شروع کنید

محققان به‌تازگی دریافته‌اند که خوردن برخی مواد غذایی خاص مانند سبزیجات فاقد نشاسته قبل از کربوهیدرات‌ها می‌تواند به کاهش قند خون و قرار گرفتن آن در محدوده مناسب کمک کند. به‌خصوص در وعده صبحانه، مصرف سبزیجات در شروع صبحانه هورمون‌هایی را که در طول روز باعث گرسنگی می‌شوند، سرکوب می‌کند.

به گزارش سلامت نیوز، کربوهیدرات‌ها ذاتا بد نیستند. آن‌ها منبع اصلی انرژی برای سیستم عصبی‌اند و فیبر بدن موردنیاز بدن را که در هضم و کاهش کلسترول موثر است، تامین می‌کنند. البته کربوهیدرات‌ها در غذا‌های ناسالم مانند سیب‌زمینی سرخ‌کرده هم یافت می‌شوند، اما در مواد غذایی سالم مانند میوه‌های فراوری‌نشده و همچنین عدس و لوبیا که به مغز و ماهیچه‌ها انرژی می‌دهند، هم به وفور وجود دارند. با وجود این، برخی مواد غذایی پرکروبوهیدرات می‌توانند یک‌تنه سطح قند خون را که به گلوکز معروف است، از حد ایده‌آل بالاتر ببرند، به‌ویژه اگر به مقدار زیاد مصرف شوند و اگر این افزایش سطح قند خون طی سال‌ها مدام تکرار شود، سلول‌ها پاسخ و واکنش به انسولین را متوقف می‌کنند. انسولین هورمونی است که به طور معمول به سلول‌ها پیام می‌فرستد برای صرف انرژی از گلوکز استفاده کنند. مشکل به‌وجودآمده که مقاومت به انسولین نام دارد، باعث تجمع قند در بدن می‌شود و یکی از مشخصه اصلی ابتلا به دیابت است.

افراد زیادی در سراسر جهان بیماری دیابت نوع ۲ مبتلا هستند. حدود یک نفر از هر سه آمریکایی هم در مرحله پیش‌دیابت قرار دارد که بیش از ۸۰ درصد آن‌ها از آن بی‌خبرند. بسیاری از این افراد به دیابت نوع ۲ مبتلا خواهند شد که عواقب احتمالی آن آسیب عصبی، از دست دادن بینایی و کوتاه شدن عمر است. در حالی که با تغییر ترتیب غذا خوردن هم می‌توان کربوهیدرات مصرف کرد و میزان قند خون مناسبی داشت. به قول باربارا، «این کار مجانی است و به اراده فوق بشری هم نیاز ندارد.»

وقتی اول سبزیجات می‌خوریم، فیبر موجود در آن‌ها در روده یک فیلتر ایجاد می‌کند. هنگامی که کربوهیدرات‌ها وارد میدان می‌شوند، این فیلتر هجوم آن‌ها را کند می‌کند؛ مثل شن و ماسه که جلو سیلاب را می‌گیرد و گلوکز به جای هجوم آوردن، قطره قطره و به‌آرامی وارد جریان خون می‌شود. در این حالت انسولین کمتری نیاز است تا سلول‌ها این ذرات را جذب کنند و به لوزالمعده فشار کمتری وارد می‌شود.

دکتر آلپانا شوکلا در این زمینه می‌گوید: «مجموع تحقیقات این ایده را که توالی و ترتیب غذا‌ها افزایش ناگهانی گلوکز پس از صرف غذا را کاهش می‌دهد، تقویت می‌کند» این روش نه‌تن‌ها برای افراد مبتلا به پیش‌دیابت و دیابت که برای افرادی که میزان قند خونشان طبیعی است هم فایده دارد.

شوکلا می‌گوید که سبزیجات را ۱۰ دقیقه قبل از خوردن کربوهیدرات مصرف کنید. حتی اگر این وقفه را هم در نظر نگیرید، در هر حال خوردن سبزیجات پیش از کربوهیدرات مزیت‌هایی دارد. از طرفی لازم نیست سبزیجات را به‌تن‌هایی مصرف کنید تا مفید واقع شوند. مصرف سبزیجات با پروتئین قبل از کربوهیدرات نقطه اوج و افزایش گلوکز را در افراد مبتلا به پیش‌دیابت ۴۶ درصد کاهش می‌دهد. به گفته شوکلا، این ترکیب حتی از مصرف سبزیجات به‌تن‌هایی هم بهتر جواب می‌دهد.

مزیت دیگر قرار دادن سبزیجات پیش از کربوهیدرات این است که تا سه ساعت پس از صرف غذا، احساس سیری می‌کنید. زیرا مصرف سبزیجات و پروتئین در ابتدا ترشح هورمونی به نام «گرلین» را که عامل گرسنگی است، سرکوب می‌کند. در نتیجه ممکن است کالری کمتری مصرف کنید. در حالی که وقتی افراد همین وعده غذایی را با ترتیب متفاوت و مصرف کربوهیدرات شروع می‌کنند، طی این سه ساعت با سطح بالاتری از گرلین مواجه می‌شوند.

یافته‌های این گزارش به معنی درمان قطعی یا جایگزین دارو برای مبتلا به بیماری‌ها از جمله دیابت نیست و بیماران باید تحت نظر پزشک برنامه دارویی و رژیم غذایی خود را تنظیم کنند.